Zamykanie osiedli i stosowanie na ich obszarze monitoringu jest coraz bardziej powszechne. Działaniom takim przyświecają przede wszystkim względy bezpieczeństwa. Trzeba jednak pamiętać, że realizacja celów związanych z bezpieczeństwem musi odbywać się w granicach i z poszanowaniem prawa.
Z oczywistych względów stosowanie monitoringu pociąga za sobą szereg pytań i wątpliwości, jak choćby: czy nagrania z monitoringu to dane osobowe, komu i na jakich zasadach nagarnia z monitoringu można udostępniać, jakie uprawnienia ma osoba nagrywana, jaki okres retencji stosować do nagrań, czy nagrania tworzą zbiór w rozumieniu ustawy o ochronie danych osobowych? Jakie przepisy należy wziąć pod uwagę przy okazji stosowania monitoringu osiedla i części wspólnych? (15.04 – Ochrona Danych Osobowych w branży nieruchomościowej i deweloperskiej – szkolenie w Kancelarii Lubasz i Wspólnicy)
Dyskusja o konieczności opracowania prawnych ram stosowania monitoringu wizyjnego toczy się już dość długo. W polskim porządku prawnym brakuje bowiem ustawy poświęconej właśnie tym zagadnieniom. Powstaje więc potrzeba wypełnienia luki innymi przepisami. W związku z tym, że przy okazji monitorowania określonej przestrzeni i zapisywania nagrań z monitoringu, utrwalany jest wizerunek, a także pewne zachowania mieszkańców i osób trzecich, ochrony praw jednostki i ich gwarancji poszukuje się w ustawie o ochronie danych osobowych.
Warto też zaznaczyć, że kwestia przetwarzania nagrań z monitoringu była już badana przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych. W decyzji II SA/Wa 2393/13, GIODO uznał, że nagrania z monitoringu stanowią dane osobowe, a system monitoringu wizyjnego, pozwalający na identyfikację osób fizycznych, jest zbiorem danych osobowych i podlega przepisom ustawy o ochronie danych osobowych.
Takie rozstrzygnięcie dyskusji wokół monitoringu oznacza, że wspólnoty mieszkaniowe i spółdzielnie, które decydują się wprowadzić monitoring muszą uwzględnić określone gwarancje jego stosowania. Wśród obowiązków administratora danych można wskazać odpowiednie zabezpieczenie nagrań z monitoringu, udostępnianie zapisów tylko osobom upoważnionym, odpowiednie wypełnienie obowiązków informacyjnych i przechowywanie danych nie dłużej niż jest to konieczne do osiągnięcia celu przetwarzania. Zastosowanie przepisów o ochronie danych osobowych do monitoringu w pełnym zakresie nie zawsze jest możliwe. Wynika to ze specyfiki przetwarzania danych w ramach nagrań. Obowiązkiem, którego pełna realizacja byłaby znacznie utrudniona jest choćby obowiązek informacyjny, o którym mowa w ustawie o ochronie danych. Przekazywanie osobie, której wizerunek jest utrwalany na nagraniu całego katalogu informacji o tym, kto jest administratorem danych, jakie ta osoba ma uprawnienia, w jakim celu jej dane są utrwalane, byłoby utrudnione. Dlatego przyjmuje się, że koniecznym, ale i wystraczającym jest poinformowanie o fakcie stosowania monitoringu w sposób widoczny i nie budzący wątpliwości, że poruszając się po danym obszarze, wizerunek danej osoby może zostać utrwalony.
Nie ulega natomiast wątpliwości, że wiele obowiązków wynikających z ustawy wspólnoty i spółdzielnie muszą stosować wprost. Okoliczność stosowania monitoringu powinna zostać odnotowana w dokumentacji ochrony danych osobowych, w której powinno się wyróżnić również odpowiedni zbiór danych. Zbiór ten powinien zostać także uwzględniony w rejestrze prowadzonym przez ABI lub przy okazji zgłaszania zbiorów danych do GIODO. W stosunku do danych z monitoringu należy wdrożyć odpowiednie środki techniczne i organizacyjne zapewniające ich bezpieczeństwo. Ponadto, dostęp do nagrań z monitoringu powinien następować po nadaniu upoważnienia, a jeżeli monitoring prowadzi dla danej wspólnoty lub spółdzielni zewnętrzna firma, powstanie konieczność podpisania umowy powierzenia. Konieczne jest także ustalenie czasowych limitów przechowywania nagrań z monitoringu tak, by nie naruszać zasady ograniczenia czasowego.
Niewykluczone, że w najbliższym czasie pojawią się kolejne założenia do ustawy o monitoringu wizyjnym. Temat ten bowiem powraca w dyskusjach. Ramy prawne stosowania monitoringu ulegną być może zmianie. Na obecną chwilę, wspólnoty i spółdzielnie, które chcą zapewnić zgodność swoich działań z prawem, powinny zweryfikować czy spełniają wymogi określone w ustawie o ochronie danych osobowych, także w stosunku do nagrań z monitoringu.
15 kwietnia zapraszamy do Łodzi do Kancelarii Lubasz i Wspólnicy na wydarzenie „Prawo na śniadanie”, podczas którego Katarzyna Witkowska i dr Dominik Lubasz szczegółowo przedstawią problematykę monitoringu wizyjnego.
Zarezerwuj miejsce.
Masz pytania dotyczące tematu artykułu? Skontaktuj się z autorem.
Katarzyna Witkowska-Nowakowska
Prawnik
