Korzystanie z usług chmurowych może wiązać się z ryzykiem i obawą o bezpieczeństwo przechowywanych w chmurze danych. Najlepszych praktyk w zakresie przetwarzania danych w chmurze dostarczały dotychczas standardy takie jak Cloud Security Alliance Security Guidance (Wytyczne bezpieczeństwa dla krytycznych obszarów w Cloud Computing), Cloud Control Matrix (CCM) czy choćby tzw. „Dekalog Chmuroluba” (zob. więcej na ten temat: Narzędzia, które wspomagają wybór dostawcy rozwiązań chmurowych – cz. 3).
Historia ISO/IEC 27018:2014
Prace nad zbiorem standardów i zaleceń dotyczących bezpieczeństwa przetwarzania w chmurze obliczeniowej danych osobowych (Personally Identifiable Information – PII, dosł.: „informacje umożliwiające identyfikację osoby”) prowadziły również Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna (ISO) i Międzynarodowa Komisja Elektrotechniczna (IEC). Efektem tych działań jest opublikowana w lipcu 2014 roku norma ISO/IEC 27018:2014 Code of practice for protection of personally identifiable information (PII) in public clouds acting as PII processors).
Norma ta bazuje na dorobku prawnym różnych systemów, w tym państw członkowskich UE. Jej celem jest zapewnienie jakości i jednolitości standardów w zakresie ochrony danych stosowanych przez globalnych dostawców usług w chmurze działających transgranicznie. Standard rozszerza normę ISO 27001 dotyczącą zarządzania bezpieczeństwem informacji i jako pierwsza opisuje zasady bezpieczeństwa PII w chmurze publicznej.
Standardy przewidziane w ISO/IEC 27018:2014
Do podstawowych założeń przyjętych w normie należą transparentność usługi z punktu widzenia użytkownika, ustalenie jasnych standardów w zakresie praw i obowiązków dostawcy usług i użytkownika oraz wdrożenie podstawowych zasad umożliwiających przetwarzanie danych przy zapewnieniu zgodności z głównymi wymogami prawnymi wynikającymi z różnych jurysdykcji.
Dostawcy, którzy chcieliby wdrożyć normę ISO/IEC 27018:2014, powinni przede wszystkim zapewnić użytkownikom kontrolę nad przetwarzaniem ich danych, w tym:
• zapewnić możliwość dostępu, poprawiania i usunięcia danych;
• zapewnić, aby dane użytkowników przetwarzane były zgodnie z ich instrukcjami i wskazanym celem.
Do obowiązków dostawców należy również zapewnienie ograniczeń w ujawnianiu i dostępie do danych ze strony podmiotów trzecich np. podwykonawców (w tym obowiązek zapewniania poufności i obowiązek ujawnienia podwykonawców użytkownikom).
Ponadto dostawca musi powiadamiać o każdym przypadku uzyskania dostępu do informacji przez nieuprawniony do tego podmiot. Norma narzuca także ograniczenia co do przesyłania danych w sieciach publicznych i przechowywania ich na nośnikach przenośnych. Wprowadza też obowiązek zapewnienia odpowiedniego szkolenia zespołowi mogącemu mieć kontakt z danymi klientów oraz podpisanie z pracownikami stosownych umów o zachowaniu poufności.
Dla użytkowników szczególnie istotny może być także fakt, że norma ISO/IEC 27018:2014 zabrania wykorzystywania wizerunku użytkownika do celów reklamowych. Zgodnie z wytycznymi, przetwarzanie informacji w celach marketingowych jest dopuszczalne wyłącznie po wyrażeniu jednoznacznej zgody przez klienta, a korzystanie z usługi nie może być uzależnione od wyrażenia takiej zgody.
Norma wymaga także przejrzystości w sprawie wniosków organów państwowych o ujawnienie danych osobowych – dane użytkownika mogą być ujawnione takim organom wyłącznie wtedy, gdy dostawca zostanie do tego prawnie zobowiązany.
Kto (i po co) może wdrożyć normę?
Norma może zostać wdrożona przez różne podmioty – przedsiębiorców, podmioty publiczne, a także organizacje non-profit, które wykonują czynności z zakresu przetwarzania danych w chmurze. Stosowanie norm jest dobrowolne, może jednak ułatwić dostawcy wykazanie, że zastosował podstawowe zasady bezpieczeństwa danych i z założenia powinno podnosić wiarygodność dostawcy w oczach użytkowników. Wdrożenie normy potwierdza certyfikat wystawiany przez akredytowaną jednostkę certyfikującą.
Należy odnotować, że pierwszym podmiotem, który oficjalnie wdrożył normę ISO/IEC 27018:2014 jest Microsoft – w połowie lutego 2015 roku firma ogłosiła, że jest pierwszym dużym dostawcą usług chmurowych zgodnych z tą normą.